ฉลาดซื้อเผยผลทดสอบ “ผ้าอนามัย” 20 ตัวอย่าง พบส่วนใหญ่ผ่านมาตรฐาน

สภาผู้บริโภค ร่วมกับนิตยสารฉลาดซื้อ เผยผลทดสอบ ผ้าอนามัย แบบแถบกาว 9 ยี่ห้อ 20 ตัวอย่าง ทั้งชนิดซึมซับน้อย ปานกลาง และมาก พบว่าผลิตภัณฑ์ส่วนใหญ่ผ่านมาตรฐานเกือบทั้งหมด สะท้อนภาพรวมความปลอดภัยของสินค้าจำเป็นสำหรับผู้หญิงไทย พร้อมเสนอให้ยกระดับมาตรฐานให้เข้มงวดยิ่งขึ้น

วันที่ 3 พฤศจิกายน 2568 สภาผู้บริโภค ร่วมกับนิตยสารฉลาดซื้อ เผยผลทดสอบผ้าอนามัย ใช้ภายนอกแบบแถบกาวทั้งชนิดซึมซับน้อย ชนิดซึมซับปานกลางและชนิดซึมซับมากตรวจหาปริมาณการซึมซับ พบส่วนใหญ่ผ่านมาตรฐาน

การทดสอบครั้งนี้ดำเนินการในเดือนกรกฎาคม 2568 โดยสุ่มเก็บตัวอย่างผ้าอนามัยจากร้านค้าออนไลน์ 10 ตัวอย่าง และร้านจัดในกรุงเทพฯ และปริมณฑลอีก 10 ตัวอย่าง รวม 20 รายการ จาก 9 ยี่ห้อ โดยนำตัวอย่างผลิตภัณฑ์ผ้าอนามัยส่งตรวจยังห้องปฏิบัติการทดสอบที่ได้รับรองมาตรฐาน ISO/IEC 17025 และทดสอบตามมาตรฐาน ตามมาตรฐาน มอก. 295-2560

สำหรับผ้าอนามัยทั้ง 20 ตัวอย่างที่นำมาทดสอบ ได้แก่ ผ้าอนามัยสำหรับกลางวัน 9 ตัวอย่าง ประกอบด้วยผลิตภัณฑ์ผ้าอนามัยที่แสดงฉลากยี่ห้อ ดังนี้  1.โซฟี แบบกระชับ สลิม แบบกลางวัน ไม่มีปีก 2.ลอรีเอะ ซอฟท์แอนด์เซฟ สลิม แบบกลางวัน มีปีก 3.โมลเพด ซอฟท์แอนด์ดราย สลิม แบบกลางวัน มีปีก 4.แซนนิต้า ผ้าอนามัย ซอฟท์ & ฟิต ผิวสัมผัสนุ่ม แม็กซี่ แบบกลางวัน มีปีก  5.แซนนิต้า พรีเมี่ยม ผิวสัมผัสนุ่ม แม็กซี่ แบบกลางวัน มีปีก 6.เฟลิเซีย ผ้าอนามัยแบบแผ่นรุ่น ซอฟท์แอนด์สลิม แบบกลางวัน มีปีก 7.เอลิส ผ้าอนามัย แฟรี่ วิงส์ แบบกลางวัน มีปีก 8.โมเดส ผ้าอนามัย คอตตอนนี่ซอฟ เฮฟวี่ โฟลว แบบกลางวัน ไม่มีปีก 9.DONNA Day แบบกลางวัน มีปีก

 ผ้าอนามัยสำหรับกลางคืน 10 ตัวอย่าง  ประกอบด้วยผลิตภัณฑ์ผ้าอนามัยที่แสดงฉลากยี่ห้อ ดังนี้ 10.โซฟี หลับสนิทตลอดคืน ผ้าอนามัยสำหรับกลางคืน มีปีก 11.ลอรีเอะ ซอฟท์แอนด์เซฟ แบบกลางคืน มีปีก 12.ลอรีเอะ ซูเปอร์ เจนเทิล พลัส แบบกลางคืน มีปีก 13.โมลเพด ซูเปอร์ไนท์ แบบกลางคืน มีปีก 14.แซนนิต้า ผ้าอนามัย ซอฟท์ แอนด์ ฟิต ผิวสัมผัสนุ่ม แบบกลางคืน มีปีก 15.เฟลิเซีย ผ้าอนามัยแบบแผ่นรุ่น ซอฟท์แอนด์สลิม แบบกลางคืน มีปีก 16.เอลิส แฟรี่วิงส์ แบบกลางคืน มีปีก (ขนาด 35 ซม.) 17.โมเดส คอตตอนนี่ สลิม ไนท์ แบบกลางคืน มีปีก 18. วิสเปอร์ ผ้าอนามัยแบบกลางคืน มีปีก 19. DONNA Night แบบกลางคืน มีปีก  

และผ้าอนามัยสำหรับกลางวัน – กลางคืน 1 ตัวอย่าง คือ 20.เอลิส แฟร์รี่วิงส์ แบบกลางคืน มีปีก (ขนาด 30 ซม.)

ทั้งนี้ จากผลการทดสอบพบว่า ผ้าอนามัยทั้ง 20 ตัวอย่างผ่านเกณฑ์การซึมซับและค่าความเป็นกรด-ด่างครบส่วนเกณฑ์ระยะเวลาการซึมซับนั้น มีเพียง 1 ตัวอย่าง ที่ไม่ผ่าน คือ “โซฟี แบบกระชับ สลิม แบบกลางวัน ไม่มีปีก” ใช้เวลาในการซึมซับเกิน 60 วินาที มากกว่าที่มาตรฐานกำหนดไว้ คือ ไม่เกิน 15 วินาที

อ่านผลทดสอบฉบับเต็มได้ที่ www.ฉลาดซื้อ.com

ผ้าอนามัย = สินค้าจำเป็น ควรตรวจสอบมาตรฐานอย่างต่อเนื่อง

โสภณ หนูรัตน์ หัวหน้าฝ่ายคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิผู้บริโภค สภาผู้บริโภค ระบุว่า หนึ่งในบทบาทหน้าที่ตามกฎหมายของสภาผู้บริโภค คือการสนับสนุนและดำเนินการ ตรวจสอบ เฝ้าระวังสถานการณ์ปัญหาสินค้าและบริการ แจ้งหรือโฆษณาข่าวสารหรือเตือนภัยเกี่ยวกับสินค้าหรือบริการ ที่อาจกระทบต่อสิทธิของผู้บริโภคด้วย นอกจากนี้ ยังมีอำนาจตามกฎหมาย ในการรวบรวม และเผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับสินค้าหรือบริการอันจะเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภคในการตัดสินใจซื้อสินค้าหรือใช้บริการ ให้ประชาชนสามารถเข้าถึงได้โดยสะดวก

โสภณ กล่าวเพิ่มเติมว่าผ้าอนามัยถือเป็นสินค้าจำเป็นสำหรับผู้หญิงเพื่อรักษาความสะอาดและสุขอนามัยส่วนบุคคล ลดความเสี่ยงของการเกิดกลิ่นหรือการติดเชื้อต่าง ๆ ที่อาจตามมา การเฝ้าระวังคุณภาพสินค้าจึงเป็นภารกิจสำคัญ เพื่อให้ผู้บริโภคได้รับข้อมูลประกอบการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าที่ปลอดภัยและมีคุณภาพ

“ผลิตภัณฑ์ที่สภาผู้บริโภคเลือกตรวจสอบ ล้วนเกี่ยวข้องกับความปลอดภัยโดยตรงของผู้บริโภค ผ้าอนามัยในฐานะสินค้าจำเป็นควรถูกทดสอบอย่างสม่ำเสมอ และหากมาตรฐานยังไม่เข้มงวดเพียงพอ ก็ควรยกระดับเพื่อคุ้มครองผู้บริโภคได้อย่างแท้จริง” โสภณกล่าว

มอก. ผ้าอนามัย เป็นเพียงมาตรฐานสมัครใจ

ทัศนีย์ แน่นอุดร รองผู้อำนวยการมูลนิธิเพื่อผู้บริโภค และบรรณาธิการนิตยสารฉลาดซื้อ เปิดเผยว่า มาตรฐานผ้าอนามัยตาม มอก. 295-2560 เป็นมาตรฐานแบบสมัครใจ ผู้ผลิตจึงไม่จำเป็นต้องปฏิบัติตามเสมอไป ต่างจากมาตรฐานแบบบังคับที่ต้องดำเนินการตามกฎหมาย

ทัศนีย์ระบุอีกด้วยว่า มาตรฐานในบางประเทศ เช่น จีนและญี่ปุ่น กำหนดเกณฑ์ที่เข้มงวดกว่าของไทย ทั้งด้านขนาด ความเป็นกรด – ด่าง และความคลาดเคลื่อนของผลิตภัณฑ์ ขณะที่ราคาผ้าอนามัยในไทยเฉลี่ยอยู่ที่ชิ้นละ 4 บาท ซึ่งอาจเป็นภาระต่อกลุ่มวัยรุ่นหรือผู้มีรายได้น้อย

“แม้ผลทดสอบจะผ่านมาตรฐานทั้งหมด แต่ก็ไม่อาจรับประกันได้ว่าผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายจะไม่เกิดอาการระคายเคือง จึงควรมีการยกระดับมาตรฐานและการทดสอบเพิ่มเติม เพื่อให้ผู้บริโภคมั่นใจได้มากขึ้น” ทัศนีย์กล่าว

ยืนยันตรวจเฝ้าระวังผ้าอนามัยต่อเนื่อง

ภญ.สุภัทรา บุญเสริม เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า อย. มีการตรวจสอบผ้าอนามัยอย่างต่อเนื่องในมิติของความปลอดภัยและการปนเปื้อนเชื้อแบคทีเรีย ซึ่งจนถึงขณะนี้ยังไม่พบเชื้อที่เป็นอันตราย โดยผู้บริโภคที่พบการแพ้หรือระคายเคืองจากการใช้ผลิตภัณฑ์ สามารถแจ้งได้ที่สายด่วน อย. 1556

ภญ.สุภัทรา ยังเน้นว่า การทำงานเฝ้าระวังร่วมกันระหว่างภาครัฐและภาคประชาชน เป็นหัวใจสำคัญของการคุ้มครองผู้บริโภคและการยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยในผลิตภัณฑ์สุขภาพ

อย่างไรก็ตาม หากผู้บริโภคใช้ผลิตภัณฑ์ผ้าอนามัย พบการผื่นแพ้ ระคายเคือง หรือพบการติดเชื้อจากการใช้ผลิตภัณฑ์ผ้าอนามัย สามารถแจ้งข้อมูลมายังสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา สายด่วน อย.1556 ได้เช่นกัน

“ราคาแพง” ไม่ได้แปลว่าดีกว่า

จิตติมา ภาณุเตชะ นายกสมาคมเพศวิถีศึกษา กล่าวเพิ่มเติมว่า ผลทดสอบพบว่าผ้าอนามัยทุกยี่ห้อมีคุณสมบัติการซึมซับใกล้เคียงกัน แม้จะมีขนาดและราคาแตกต่างกัน โดยราคาที่สูงมักมาพร้อมกับการโฆษณาด้านความบางหรือเทคโนโลยีการผลิต แต่ไม่ได้หมายความว่ามีประสิทธิภาพสูงกว่า

ประเด็นสำคัญอีกประการคือ เรื่องการเข้าถึงผ้าอนามัยของผู้หญิง  นโยบายด้านสุขภาพระบบสุขภาพและสวัสดิการ ควรมุงสู่การส่งเสริมเรื่องสุขภาพและอนามัยเจริญพันธ์ให้กับผู้หญิง  การทำให้ผ้าอนามัยเป็นสิทธิสุขภาพ เป็นหนึ่งในรูปธรรมสำคัญของการสนับสนุนการดูแลสุขภาพอนามัยสำหรับผู้หญิง

นายกสมาคมเพศวิถีศึกษา เรียกร้องให้รัฐพิจารณา “ผ้าอนามัยเป็นสิทธิด้านสุขภาพ” เช่นเดียวกับถุงยางอนามัยหรือผ้าอ้อมผู้ใหญ่ ซึ่งอยู่ในสิทธิตามหลักประกันสุขภาพ เพื่อช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายของผู้หญิง โดยเฉพาะกลุ่มเปราะบางและแม่วัยรุ่นที่ต้องใช้ผ้าอนามัยในปริมาณมากหลังคลอด