“ลดได้แต่ไม่ลด” คือ ราคาน้ำมัน

ค่าการตลาด คืออะไร และส่งผลกระทบต่อราคาน้ำมันได้อย่างไร?

ค่าการตลาด คือ การบวกต้นทุนและกำไรของบริษัทค้าปลีกน้ำมันเข้าไปในราคาน้ำมันแต่ละลิตร ค่าการตลาดน้ำมันจะขึ้นหรือลง สวนทางกับราคาน้ำมันที่หน้าโรงกลั่น หมายความว่า หากราคาน้ำมันจากโรงกลั่นน้ำมันปรับสูงขึ้น ค่าการตลาดจะลดลง แต่หากราคาน้ำมันจากโรงกลั่นปรับลดลง ค่าการตลาดจะปรับสูงขึ้น และในกรณีที่ค่าการตลาดอยู่ในระดับต่ำหรือสูงเกินสมควร ผู้ค้าน้ำมันจะปรับขึ้นหรือลดราคาขายปลีกที่หน้าปั๊ม

หลักเกณฑ์ค่าการตลาดน้ำมันที่เหมาะสมนั้น คณะกรรมการนโยบายพลังงาน (กบง.) กำหนดไว้เพื่อเป็นเครื่องมือติดตามค่าการตลาดและการปรับขึ้นหรือลงของราคาหน้าปั๊ม เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมต่อผู้ใช้น้ำมัน และในปี 2563 กบง.มีมติกำหนดเกณฑ์ค่าการตลาดที่เหมาะสมไว้ที่ระหว่าง 1.85 ถึง 2 บาทต่อลิตร

ยกตัวอย่างเช่น : สมมติราคาหน้าปั๊มช่วงนี้อยู่ที่ 40.09 บาท และราคาน้ำมันหน้าโรงกลั่นเมื่อวานอยู่ที่ลิตรละ 30.74 บาท เมื่อบวกค่าภาษีต่าง ๆ อีก 7.40 บาท (ซึ่งเป็นตัวเลขที่ค่อนข้างคงที่) จะอยู่ที่ 38.14 บาท แปลว่าปั๊มจะได้ค่าการตลาด 1.95 บาท
แต่โดยปกติราคาน้ำมันหน้าโรงกลั่นก็จะเปลี่ยนแปลงทุกวัน ถ้าลองสมมติอีกว่า วันนี้ราคาน้ำมันหน้าโรงกลั่นเท่ากับลิตรละ 30.80 บาท เมื่อบวกค่าภาษี 7.40 บาท บาท จะอยู่ที่ 38.20 บาท แปลว่าปั๊มจะได้ค่าการตลาด 1.89 บาท
แต่ถ้าวันหนึ่งราคาน้ำมันหน้าโรงกลั่นเท่ากับลิตรละ 30.90 บาท เมื่อบวกค่าภาษีต่าง ๆ อีก 7.40 บาท จะอยู่ที่ 38.30 บาท แปลว่าปั๊มจะได้ค่าการตลาด 1.79 บาท เมื่อเป็นแบบนี้ปั๊มก็จะขึ้นราคาน้ำมันหน้าปั๊ม เพื่อให้ได้ค่าการตลาดตามที่ กบง. กำหนด