การปรับ ขึ้นค่ารถไฟฟ้าสายสีเขียว กลายเป็นเรื่องที่ทั้งภาครัฐและภาคประชาชนมองต่างมุม ฝั่ง กทม. ย้ำความจำเป็นเพราะภาระขาดทุนและหนี้สะสม ขณะที่สภาผู้บริโภคมองว่าเป็นการผลักภาระให้ประชาชนเกินควร และสวนทางกับนโยบายลดค่าครองชีพของรัฐบาล คำถามสำคัญคือ ใครควรรับภาระ และค่าโดยสารแบบไหนจึงจะ “เป็นธรรม” กับทุกฝ่าย.
ประเด็นการปรับ ขึ้นค่ารถไฟฟ้าสายสีเขียว กลายเป็นหนึ่งในประเด็นร้อนที่สังคมให้ความสนใจอย่างกว้างขวาง โดยกรุงเทพมหานคร (กทม.) ให้เหตุผลว่า การปรับราคาครั้งนี้เป็นความจำเป็น เนื่องจากระบบรถไฟฟ้าสายสีเขียวต้องเผชิญภาระขาดทุนสะสมถึงปีละประมาณ 6,000 ล้านบาท จากต้นทุนค่าจ้างเดินรถและบำรุงรักษาที่สูงถึง 8,000 ล้านบาทต่อปี ขณะที่รายได้จากค่าโดยสารอยู่ที่เพียง 2,000 ล้านบาทต่อปีเท่านั้น ปัจจัยสำคัญคือส่วนต่อขยายของเส้นทางเก็บค่าโดยสารไม่สะท้อนต้นทุนที่แท้จริง ส่งผลให้เกิดความไม่สมดุลทางการเงิน
อีกหนึ่งแรงกดดันสำคัญคือ กทม. ต้องชำระหนี้ค้างค่าจ้างเดินรถตามคำสั่งศาล ทำให้การปรับค่าโดยสารถูกมองว่าเป็นหนึ่งในกลไกการบริหารจัดการหนี้ระยะยาว
ขณะที่สภาผู้บริโภค ยืนยันชัดเจนว่าไม่เห็นด้วยกับการขึ้นค่าโดยสาร โดยให้เหตุผลว่า รถไฟฟ้าเป็นบริการสาธารณะขั้นพื้นฐาน ไม่ควรถูกกำหนดราคาด้วยกลไกตลาด แต่ควรเป็นบริการที่ประชาชนทุกกลุ่มสามารถเข้าถึงได้ในราคาที่เป็นธรรม นอกจากนี้ กทม. ยังมีรายได้ทางเลือกอื่น จึงไม่จำเป็นต้องพึ่งพารายได้จากค่าโดยสารเพียงอย่างเดียว
อีกทั้งภาระขาดทุนที่เกิดขึ้นจำนวนมากไม่ได้มาจากค่าโดยสาร แต่เป็นผลจากโครงสร้างสัญญาและการบริหารจัดการที่ผิดพลาด การผลักภาระนี้มายังประชาชนจึงไม่ใช่ทางออกที่เป็นธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ใช้บริการใน “ส่วนต่อขยาย” ของเส้นทาง (คูคต – หมอชิต, อ่อนนุช – เคหะสมุทรปราการ และตากสิน – บางหว้า) ที่จะต้องแบกรับภาระค่าโดยสารที่เพิ่มขึ้นจาก 15 บาท เป็น 17 – 45 บาท หรือเพิ่มขึ้นสูงสุดถึง 200% ซึ่งอาจกระทบผู้มีรายได้น้อยและกลุ่มที่พึ่งพารถไฟฟ้าเป็นหลักในการเดินทางประจำวัน
นอกจากนี้ การปรับขึ้นราคายังสวนทางกับนโยบายลดค่าครองชีพของรัฐบาลปัจจุบัน จึงยิ่งสร้างแรงกดดันให้ต้องหาทางออกที่รอบด้านมากกว่าการผลักภาระให้ประชาชนเป็นหลัก คำถามสำคัญจึงอยู่ที่ว่า กทม. จะบริหารจัดการหนี้สินและโครงสร้างระบบรถไฟฟ้าอย่างไร ให้เกิดความเป็นธรรม โปร่งใส และคำนึงถึงประชาชนเป็นศูนย์กลางอย่างแท้จริง
ทั้งนี้ปัจจุบันยังคงมีคำถามจากหลายฝ่ายว่า ราคาค่าโดยสารเท่าไหร่จึงจะถือว่า “เป็นธรรม” ทั้งต่อผู้โดยสารและผู้เสียภาษี รวมถึงข้อเรียกร้องให้เปิดเผยรูปแบบโครงสร้างสัญญาและระบบบริหารจัดการโครงการ เพื่อให้เกิดความโปร่งใสและตรวจสอบได้อย่างแท้จริง
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
กทม.เตรียมปรับค่าโดยสาร”สีเขียว”ต่อขยาย” 17-45 บาท”ตามระยะทางหวังเพิ่มรายได้จ่ายค่าจ้าง BTS
ค้าน กทม. ขึ้นค่าโดยสาร รถไฟฟ้าสายสีเขียว อย่าผลักภาระให้ประชาชน
เจาะปม “มรดกบาป” หนี้สายสีเขียว กทม. กับทางออกที่ไม่ต้องผลักภาระให้ประชาชน
