งานเทศกาลลอยกระทง คอนเสิร์ต หรืองานปีใหม่ ภาพที่คุ้นตาเสมอ คือฝูงชนที่เบียดเสียดแน่นขนัด รถติดทุกเส้นทาง มี “พี่วิน” หรือวินมอเตอร์ไซค์ ที่ตั้งแถวรอรับผู้โดยสารอยู่ตามจุดต่าง ๆ ทั่วเมือง แต่ความสะดวกนั้นแฝงมาด้วยปัญหา “วินเถื่อน” ที่ฉวยโอกาสเก็บค่าโดยสารเกินจริง
ช่วงเทศกาลที่ผู้คนออกมาใช้ชีวิตนอกบ้าน อย่างลอยกระทง คอนเสิร์ต งานปีใหม่ หรือสถานการณ์ที่คนจำนวนมากมุ่งหน้าเดินทางไปที่ใดที่หนึ่งเหมือน ๆ กัน อย่างการเปิดให้ประชาชนทั่วไปเข้ากราบถวายบังคมพระบรมศพ สมเด็จพระพันปีหลวง ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท การจราจรที่แน่นขนัด รถติดขัดทุกเส้นทาง จะมี “พี่วิน” หรือวินมอเตอร์ไซค์มาคอยรับส่งผู้โดยสารตามจุดต่าง ๆ เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ประชาชนที่เดินทางไปร่วมงานดังกล่าว แต่ในความสะดวกนั้น มักแฝงมาด้วยปัญหาที่ผู้บริโภคหลายคนคุ้นเคย “วินเถื่อน” ที่ฉวยโอกาสเรียกเก็บค่าโดยสารแพงเกินจริง สูงกว่าอัตราที่กฎหมายกำหนด
แม้จะดูเหมือนทางออกที่รวดเร็วในช่วงรีบเร่ง แต่การขึ้นรถกับวินที่ไม่ถูกกฎหมายอาจนำมาซึ่งความเสี่ยง ทั้งในแง่ความปลอดภัยและสิทธิของผู้บริโภค เพราะวินเหล่านี้มักไม่มีข้อมูลยืนยันตัวตนของผู้ขับ ไม่มีประกันคุ้มครองหากเกิดอุบัติเหตุ และไม่ได้อยู่ภายใต้การควบคุมของกรมการขนส่งทางบก
เพื่อให้ทุกการเดินทางช่วงเทศกาลเป็นไปอย่างปลอดภัย ก่อนตัดสินใจโบก หรือขึ้นรถ “พี่วิน” สภาผู้บริโภคชวนทุกคนใช้เวลาไม่กี่วินาทีตรวจสอบให้แน่ใจ ว่าเรากำลังใช้บริการรถจักรยานยนต์รับจ้างที่ถูกต้องตามกฎหมายหรือไม่
เช็กให้ชัวร์ : 4 ข้อควรสังเกต ก่อนขึ้นพี่วิน
อย่างแรกที่ควรดู คือป้ายทะเบียน รถจักรยานยนต์รับจ้างที่ถูกกฎหมายจะต้องมีป้ายทะเบียน สีเหลือง ซึ่งแสดงว่าเป็นรถสาธารณะ หากเห็นป้ายขาว ให้ตั้งข้อสงสัยไว้ก่อนว่าอาจเป็นวินเถื่อน
ถัดมาให้ดู เสื้อวินของคนขับ ซึ่งควรมีหมายเลขคิววิน ใบอนุญาตขับขี่รถจักรยานยนต์สาธารณะ รวมถึงชื่อสังกัดวินและเขตให้บริการที่ระบุชัดเจน ทั้งด้านหน้าและด้านหลังของเสื้อ หากไม่มีข้อมูลเหล่านี้ครบถ้วน ควรหลีกเลี่ยงการใช้บริการ
นอกจากนี้ ผู้โดยสารควรมองหาบัตรประจำตัวคนขับ ซึ่งต้องแสดงชื่อ – นามสกุล รูปถ่าย เลขทะเบียนรถ หมายเลขวิน และเขตที่ให้บริการอย่างชัดเจน หากคนขับไม่สามารถแสดงบัตรได้ อย่าเสี่ยงขึ้นรถโดยเด็ดขาด
สุดท้าย ควรขึ้นรถในจุดวินที่ทางราชการกำหนด ซึ่งจะมีซุ้มและป้ายแสดงอัตราค่าโดยสารติดไว้ให้เห็นอย่างชัดเจน ที่สำคัญก่อนออกเดินทางควรถามราคาจากคนขับอีกครั้ง เพื่อป้องกันกรณีเรียกเก็บเกินอัตรา
เจอ “วินเถื่อน” หรือโดนเอาเปรียบ ทำยังไง?
หากพบพฤติกรรมเอาเปรียบ เช่น เรียกเก็บราคาเกินจริง พูดจาไม่เหมาะสม หรือให้บริการนอกเขต ให้รีบเก็บหลักฐานสำคัญไว้ ได้แก่ ทะเบียนรถ ชื่อ – นามสกุลของคนขับ และวัน – เวลา – สถานที่เกิดเหตุ เพื่อใช้เป็นข้อมูลในการร้องเรียน
ผู้บริโภคสามารถแจ้งเหตุได้ผ่านสองช่องทางหลัก คือ
สายด่วน 1584 ศูนย์คุ้มครองผู้โดยสารและรับเรื่องร้องเรียน กรมการขนส่งทางบก
สายด่วน 1502 สภาผู้บริโภค (วันจันทร์–ศุกร์ เวลา 09.00–17.00 น.) หรือร้องเรียนออนไลน์ที่เว็บไซต์ www.tcc.or.th
ปัญหาวินเถื่อนไม่ใช่เพียงเรื่องค่าโดยสารแพงเกินจริง แต่ยังสะท้อนถึงความไม่เป็นธรรมในระบบขนส่งสาธารณะ การเลือกใช้บริการวินที่ถูกต้องตามกฎหมายจึงไม่ใช่เพียงการปกป้องสิทธิของตัวเอง แต่ยังเป็นการร่วมขับเคลื่อน “เมืองที่เป็นธรรม” ที่ทุกคนสามารถเดินทางได้อย่างมั่นใจ ปลอดภัย และไม่ถูกเอาเปรียบ
