ส่องนโยบายผู้บริโภค ด้านบริการสาธารณะ พลังงาน และสิ่งแวดล้อม ประจำเดือนสิงหาคม 2566

คณะอนุกรรมการด้านบริการสาธารณะ พลังงาน และสิ่งแวดล้อม สภาผู้บริโภค เตรียมจัดเวทีสาธารณะแจงความเป็นไปได้ของการใช้ระบบหักลบกลบหน่วย (net metering) เพื่อส่งเสริมการติดตั้งโซลาร์รูฟท็อปหรือระบบโซลาร์เซลล์บนหลังคาบ้าน

ในการประชุมคณะอนุกรรมการด้านบริการสาธารณะ พลังงาน และสิ่งแวดล้อม สภาผู้บริโภค ครั้งที่ 5/2566 จากกรณี ไม่สามารถดำเนินการโครงการโซลาร์ภาคประชาชนด้วยระบบหักลบหน่วยไฟฟ้า หรือ net metering  ได้ โดยอ้างว่า จะส่งผลกระทบทำให้แรงดันไฟฟ้าในระบบไม่สมดุล เกิดปัญหากาคิดค่าไฟฟ้าและภาษีมูลค่าเพิ่ม นั้น

คณะอนุกรรมการฯ เห็นว่า การให้ข้อมูลของกระทรวงพลังงานอาจทำให้สังคมเกิดความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนทั้งทางด้านเทคนิคหรือภาระต้นทุนของค่าไฟฟ้ากับประชาชนที่ไม่ได้ติดตั้งโซลาร์เซลล์ เพราะครัวเรือนที่ติดตั้งโซลาร์ และปล่อยให้ไฟฟ้าไหลย้อนกลับเข้าสู่ระบบสายส่งไฟฟ้า จะต้องมีอินเวอร์เตอร์ที่มีคุณภาพเป็นไปตามที่การไฟฟ้ารับรอง หรือหากการไฟฟ้ามีความกังวลเรื่องไฟฟ้าที่ไหลย้อนกลับจะส่งผลต่ออุปกรณ์ไฟฟ้าและระบบไฟฟ้า การไฟฟ้าสามารถจัดการได้โดยกำหนดปริมาณไฟฟ้าจากโซลาร์รูฟท็อปที่จะรับจากครัวเรือนไว้ เช่น ไม่เกินร้อยละ ๒๐ ของขนาดหม้อแปลงไฟฟ้า เป็นต้น

ส่วนข้อกังวลเรื่องการติดตั้งโซลาร์รูฟท็อปและใช้ระบบการคิดค่าไฟฟ้าแบบ net metering จะส่งผลให้มีภาระค่าไฟฟ้ากับกลุ่มผู้ใช้ไฟที่ไม่ได้ติดตั้งโซลาร์เซลล์นั้น ในข้อเท็จจริงแล้วการติดตั้งโซลาร์เซลล์จะส่งผลให้ค่าไฟฟ้าลดลงได้ เนื่องจากกำลังไฟฟ้าที่ผลิตได้จากโซลาร์รูฟท็อปจะนำไปแทนที่กำลังไฟฟ้าที่ผลิตได้จากเชื้อเพลิงประเภทอื่นที่มีราคาแพงกว่า

ทั้งนี้ยังพบข้อมูลจากบทความของสหภาพยุโรปว่า การผลิตไฟฟ้าจากระบบการผลิตไฟฟ้าด้วยพลังงานแสงอาทิตย์จะช่วยทำให้ระบบไฟฟ้ามีความเสถียรมากขึ้น ซึ่งสวนทางกลับการใช้ไฟ้ฟ้าที่ผลิตจากเชื้อเพลิงฟอสซิลตามปกติที่ยิ่งมีการใช้มากยิ่งมีความเสี่ยงจากการเกิดไฟฟ้าดับ

สภาผู้บริโภคจึงกำหนดจัดเวทีสาธารณะเพื่อทำความเข้าใจกับประชาชนถึงการใช้ระบบ net metering กับโซลาร์หลังคาบ้านว่าไม่ได้ก่อให้เกิดปัญหาอย่างที่กระทรวงพลังงานกล่าวอ้าง และร่วมผลักดันให้รัฐบาลเดินหน้าประกาศให้ใช้ระบบ net metering หรือการหักลบหน่วยไฟฟ้าที่ผลิตได้กับหน่วยไฟฟ้าที่ซื้อจากการไฟฟ้าโดยเร็ว