สถานการณ์ความรุนแรงจากอุบัติเหตุที่เกี่ยวข้องกับรถรับรันส่งนักเรียนช่วงหลายปีที่ผ่านมา ถือได้ว่าเป็นปัญหาสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตและสิทธิขั้นพื้นฐานด้านความปลอดภัยในการเดินทางของเด็กและเยาวชนมาอย่างต่อเนื่อง
ข้อมูลของสภาองค์กรของผู้บริโภค ชี้ให้เห็นถึงปัญหาอุบัติเหตุและความไม่ปลอดภัยที่ส่งผลกระทบต่อชีวิตและความปลอดภัยของเด็กนักเรียนพบว่า ในปื 2567 มีอุบัติเหตุกับรถรับส่งนักเรียนมากถึง 40 ครั้ง บาดเจ็บ 415 ราย และเสียชีวิต 40 ราย โดยมีความรุนแรงมากกว่าหลายปีที่ผ่านมา ซึ่งสาเหตุหลัก ๆ มาจากความประมาทเลินเล่อ สภาพรถไม่ได้มาตรฐาน บรรทุกเกิน และขาดระบบจัดการที่จะทำให้เด็กนักเรียนมีการเดินทางที่ปลอดภัย
ขณะเดียวกัน คาดว่าทั่วประเทศมีรถรับส่งนักเรียนมากกว่า 50,000 คัน แต่มีข้อมูลรถยนต์ส่วนบุคคลและรถยนต์สาธารณะที่ได้รับอนุญญาตให้ใช้เป็นรถรับส่งนักเรียนไม่ถึง 5,000 คัน หรืออีกนัยหนึ่งมีรถรับส่งนักเรียนที่วิ่งอยู่ทุกวันนี้ไม่ได้รับใบอนุญาตกว่า 90%
การที่ผู้ประกอบการหรือผู้ขับรถรับส่งนักเรียนไม่นำรถที่ใช้รับส่งนักเรียนไปขึ้นกะเบียนเพื่อขออนุญาตตามกฎหมายนั้น นอกจากจะทำให้กรมการขนส่งทางบกไม่มีข้อมูลจำนวนรกรับส่งนักเรียนที่แท้จริงแล้วยังส่งผลต่อการกำกับมาตรฐานความปลอดภัยรถรับส่งนักเรียนในแต่ละภาคการศึกษาของกรมการขนส่งทางบกและโรงเรียนหรือสถานศึกษา
รวมถึงเป็นปัจจัยเสริมพฤติกรรมเสี่ยขอของผู้ขับรถรับส่งนักเรียนที่ไม่พึงประสงค์ เช่น ขับรถโดยไม่มีใบอนุญาต ใช้รถผิดประเภท หลีกเลี่ยงการจัดทำประกันภัย ประมาทเลินเล่อ ตลอดจนดัดแปลงสภาพรถเพื่อให้รับนักเรียนได้มากขึ้น ทั้งหมดล้วนส่งผลกระทบต่อความปลอดภัยของนักเรียนในการใช้บริการรถรับส่งนักเรียน
เรื่อง “ความปลอดภัย ของเด็กและเยาวชน” จากการสูญเสียที่ป้องกันได้จากรถรับส่งนักเรียนจึงถือเป็นหมุดหมายสำคัญของโรงเรียน ผู้ปกครอง และทุกภาคส่วน จำเป็นต้องร่วมกันแก้ไขปัขญหากับอย่างจริงจัง ไม่ว่าจะเป็นการมีระบบจัดการผู้ประกอบการรถรับส่งนักเรียนให้มีคุณภาพด้วยกฎหมายที่เป็นมิตรกับทุกฝ่าย การนำเอาเทคโนโลยีเข้ามาสนับสนุนที่จะช่วยทำให้การทำงานง่ายขึ้น รวมถึงการมีคณะกรรมการทุกระดับคอยกำกับติดตามอย่างใกล้ชิดและต่อเนื่อง
ภายใต้การดำเนินงาน : โครงการแผนงานร่วมทุนสนับสนุนองค์กรผู้บริโภค เพื่อการพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะที่ปลอดภัยและเป็นธรรม พ.ศ. 2566-2568 สนับสนุนโดย สภาองค์กรของผู้บริโภค และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
